سفالگری را ساده یاد بگیریم

سفالگری به هنر ساخت ظروف سفالین گفته می شود.
در سفالگری پس از ساخت ظروفی از گِل رُس توسط هنرمند سفالگر ، در داخل کوره قرار داده می شود. و به واسطه دمای زیاد کوره و پختن ظروف ، ماهیت مواد از گِل رُس به سفال سخت تغییر کرده و سخت و محکم می شود.

سفالگری یک حرفه بسیار قدیمی است. و بسیاری از افراد این حرفه را از بزرگان خود مانند نقاشی و مجسمه سازی یاد می گیرند. این حرفه بسیار جذاب علاوه بر ارائه در دوره های آزاد موسسات در دانشگاه هم ارائه می شود. و فرد با تحصیل در آن می تواند, مدرک دانشگاهی رشته هنر سفالگری را دریافت کند.

ماهیت رشته هنر سفالگری

هنر سفالگری در ایران قدمت طولانی دارد. در گذشته سفالگران با استفاده از خاک رس، وسایل کاربردی مانند گلدان، لیوان و دیگر ظروف سفالی تولید می کردند.

درست است که با گذشت زمان سرامیک و چینی جایگزین سفال برای ساخت ظروف و دیگر وسایل شد، اما این حرفه هنوز هم طرفدارهای خاص خودش را دارد.

افراد زیادی هستند که از وسایل سفالی به عنوان تزئین یا دکور استفاده می کنند.

این رشته هم مانند رشته نقاشی، رشته عکاسی، رشته مجسمه سازی، رشته فرش و …، از زیر مجموعه های رشته هنر است که در مقطع کاردانی ارائه می شود.

ابزارهای اولیه در سفالگری

سفالگری به هر شکلی که انجام شود (چه به وسیله فرم دهی با دست و چه به وسیله فرم دهی با چرخ سفالگری)، نیاز به تعدادی ابزار ضروری دارد.
در اینجا به ابزارهای ضروری سفالگری که کار با گِل رُس را برایتان لذت بخش تر می کند را به شما معرفی می کنیم.

حوله :

در هنگام سفالگری همیشه یک حوله پنبه ای با جذب بالا در اختیار داشته باشید.
هر زمان که گِل به دستتان چسبید و مزاحم فرم دهی به ظرف شد، می توانید با استفاده از حوله دست خود را پاک کرده و به کار خود ادامه دهید.
همچنین قرار دادن یک حوله بزرگ پنبه ای بر روی زانوان نیز ایده خوبی خواهد بود.

چرم یا پوست بز یا گوسفند :

قطعه ای چرم یا پوست (در حدود 5 تا 10 سانتیمتر)،
یک ابزار عالی برای فشرده سازی لبه بالای ظروف به شمار می آید.
پیش از هر بار استفاده چرم را مرطوب کرده و پس از استفاده به خوبی آنرا بشوئید.

مشته :

در زمان کار با چرخ سفالگری از مشته به منظور صاف کردن گِل و شکل دادن به ظرف استفاده می شود.
مشته انواع متفاوتی دارد ولی معمول ترین نوع آن از جنس چوب یا لاستیک ساخته شده و به شکل نیم دایره یا مثلث با گوشه های گرد می باشد.

سیم قطع کننده :

رایج ترین نوع آن سیمی ست که به انتهای دو سر آن دو تکه چوب بعنوان دسته وصل شده است. می توان از سیم ماهیگیری نیز به این منظور استفاده نمود. این وسیله در بریدن توده های گِل و تقسیم گِل به قطعات کوچکتر کاربرد دارد، همچنین به منظور جدا کردن ظرف سفالین از چرخ مورد استفاده قرار می گیرد.

سوزن سفالگری :

این سوزن، سوزن بلندی است که دسته ای چوبی یا پلاستیکی دارد.
از این سوزن به منظور برش دادن گِل و ایجاد نقش و خطوط بر روی سفال استفاده می شود.

چاقوی سفالگری :

چاقویی با تیغه نازک است که در دو نوع سخت و نرم عرضه می شود.
نوع سخت آن قابلیت انعطاف پذیری ندارد، در حالیکه نوع نرم آن بسیار منعطف و حالت پذیر بوده و می توان آنرا به زوایای دلخواه انحنا داد.
از این چاقو به منظور پیراستن و آرایش ظروف ساخته شده استفاده می شود.

قلمو :

از قلمو به منظور حمل آب و چکاندن در مناطق مورد نظر استفاده می شود.
همچنین می توانید پس از خشک شدن ظرف به وسیله قلمو، آن را رنگ کرده و تزئین نمائید.

اسفنج :

 یکی از مفید ترین لوازم سفالگری اسفنج است.
یک اسفنج نسبتاً بزرگ طبیعی یا مصنوعی با کیفیت برای جذب آب اضافی کاربرد فراوانی دارد.

ابزارآلات چوبی سفالگری :

 این ابزارها انواع مختلف کاردک هستند که در هر دو نوع سفالگری کاربردهای زیادی دارند.
از این ابزارها به منظور پیرایش ظروف سفالین استفاده می شود.

ابزار حلقه، سیم و تراش :

در سفالگری با دست از این ابزار به منظور پیرایش و ایجاد نقش و نگار روی ظروف استفاده می شود.

این ابزار برای کار با چرخ سفالگری توصیه نمی شوند چرا که برای کار با چرخ شکننده هستند و مقاومت کافی را دارا نیستند.

جعبه :

ابزارهای سفالگری اغلب کوچک هستند، لذا برای سر و سامان دادن به لوازم و جلوگیری از گم شدن احتمالی، سفالگران برای لوازم خود یک جعبه تهیه می کنند.
برای این منظور جعبه مقوایی توصیه نمی شود چون احتمال ریختن آب و گِل بر روی جعبه وجود دارد و ممکن است به جعبه شما آسیب وارد شود.
برای این منظور بهتر است از جعبه های فلزی، چوبی یا پلاستیکی استفاده کنید.

اندازه گیر :

از این وسیله به منظور اندازه گیری وسیله مورد نظر استفاده می شود.
چون اندازه و ابعاد ظروف ممکن است کم یا زیاد شود، سفالگران با استفاده از اندازه گیر، اندازه دقیق هر وسیله را مشخص کرده و مطابق با آن اندازه ظرف مورد نظر را آماده می کنند

کاسه و آب :

یکی از لوازم ضروری در سفالگری کاسه و آب است.
چون در هنگام کار با گِل، گِل به دست سفالگر چسبیده و مزاحم کار وی می شود، سفالگر با تر نمودن دستان خویش گِل را نرم کرده و از دستش جدا می کند.


فرصت های شغلی رشته هنر سفالگری

فارغ التحصیلان رشته سفالگری درکنار تاسیس کارگاه و فروش محصولات می توانند به آموزش این حرفه در مدارس، فراهنگسرا ها، دانشگاه ها بپردازند.

درآمد و حقوق رشته هنر سفالگری در ایران

در حالت کلی میزان درآمد رشته های هنر، بستگی به خیلی از شرایط مانند سبک کاری، توافق با کارفرما، ارزش اثر و خیلی شرایط دیگر دارد. به عنوان مثال درآمد فردی که کارگاه دارد و روزانه با تولید آثار هنری، فروش زیادی دارد؛ با فردی که به تدریس می پردازد، یکسان نیست.

درآمد و حقوق رشته سفالگری در دنیا

میزان دریافتی هر شغلی در هر کشوری به عوامل خیلی زیادی بستگی دارد. سفالگران به طور متوسط ​​دستمزد ساعتی 16.42 دلار دریافت می كنند. حقوق معمولاً از 11.71 دلار در ساعت شروع می شود و تا 23.01 دلار در ساعت افزایش می یابد. برای مشاهده حقوق مشاغل این حرفه در کشور دلخواه میتوانید به سایت payscale مراجعه کنید.